Merhabalar, 2018 Aralık ayından beri Sözen büyük boy el değirmeni kullanıyorum. Değirmeni aldığım zaman bu forum daha kurulmamıştı. Ben de Kahveler.net'ten bu değirmenle ilgili her şeyi okuyup öyle satın almıştım. Burada bilgilendirici yazı göremeyince işe koyulayım dedim. Hadi başlayalım.
1- Kim bu Sözen?
Sözen değirmenleri ün salmış değirmenlerdir, ülkenin her bir tarafında evlerin vitrinlerinde rast gelebilirsiniz. Hatta bazı yaşlı aile fertlerinizin evinde paslanmaya bırakılmış birkaç tane bile olabilir. Türk kahvesi çekmek için tasarlanmışlardır. Konik yapılı bir burr'e (maalesef tam türkçe karşılığı yok ama kesici dişli de diyebiliriz) sahiptir. Bir usta ve çıraklarıyla İstanbul Eminönü'nde mütevazı bir dükkanda tornada (el yapımı) üretilmektedir. Tarihi hakkında daha fazla bilgi edinmek istiyorsanız şuraya iki video attırıyorum oradan izlersiniz.
tık tık ->
Cep Hikayeleri
tık tık ->
TRT Röportajı
2- Sen nereden, nasıl satın aldın?
Ben Eminönü'ndeki dükkandan Hikmet Sözen Usta'dan satın aldım. Kendisinden değirmeni alırken birkaç şaka dahi yaptı ama dışarıdan asık suratlı biri olarak gözüküyor, bazıları bu olaya takılmış yani yaşlılık halidir efendim hangi yaşlı biraz huysuz değil ki
. Bu arada fiyatlarla ilgili olarak şunu belirtmek istiyorum; internetten baktığımda kargo dahil 120TL olarak gösteriyordu, ben dükkandan 80TL'ye en büyük boyunu satın aldım (Fiyatlar 2018’e ait, farkı anlatmak için yazdım). İnternet satıcıları pek insaflı değil haberiniz olsun.
- El yapımı bir değirmen,
- Burr'leri (kesici dişlileri) konik yapılı,
- Değirmenin gövdesi pirinç ve çinko alaşımınından oluşuyor,
- Değirmen çevirme koluyla da beraber 537 gram ağırlığında,
- Haznesine bir seferde 30 gram kahveyi rahatlıkla alabiliyor.
4- Değirmenin artıları neler?
- Türk kahvesi inceliğine yaklaşabilen en ucuz metal burr’lü değirmen,
- Bakımını ve temizliğini düzenli yaparsanız evladiyelik bir değirmen,
- Kahve hobisine başlamak isteyenler için plastik veyahut seramik burr'lü değirmenlere göre çok daha iyi bir başlangıç.
5- Değirmenin eksileri nelerdir?
Küçük not: Hey, sen! Şimdi sayacağım eksiler yüzünden hemen sinirlenme, biliyorsun ki bunlar acı gerçekler. :'(
-Tutarlı öğütüm aralığının çok dar olması,
Her ne kadar da türk kahvesi, espresso, filtre kahve, french press ya da cold brew öğütümü dahi yapabildiği söylense de bu kesinlikle yanlış bir söylem. Bu değirmende tutarlı bir öğütüm yapmak istiyorsanız sadece Türk kahvesi ayarında (vida tam kapalı veyahut birazcık gevşek) öğütmeniz gerekiyor. Neden mi? Çünkü diğer kahve demleme yöntemleri için öğütüm boyutunu kalınlaştırdığınızda birbirinin aynısı olmayan parçaların sayısı artmaya başlıyor (çok ince parçalar ve tozlar kahvenizi acılaştırır, büyük parçalar da kahvenizi ekşitir). Eğer bu değirmende french press içmek isterseniz hem acı hem de ekşi bir kahveyle karşılaşıyorsunuz hahahaha. Hakikaten şaka gibi, normalde sadece acı veya sadece çok ekşi olması beklenirken böyle bir sonuç çıkmasının sebebiyse bu değirmenin öğütürken aşırı toz çıkartması.
-Kalın öğütümlerde toz üretmesi,
Çok ince parçalar ve tozlar kahvenizi acılaştırır
-Her değirmenin farklı bir ayar aralığının olması,
Bu değirmenler el yapımı (burr'leri dahil), makine hassasiyeti beklemek çok doğru olmaz bu yüzden her değirmenin kendine özel huyu suyu var. İnternete bakıyorsunuz biri bir ayar önermiş ve sizin değirmende bu ayar ya çok kalın ya da çok ince geliyor. Bir de bu değirmenle bir gün Türk kahvesi bir gün v60 demleyeceğim diyorsanız size geçmiş olsun çünkü bu değirmenin ayarı vida somun sistemiyle yapılıyor yani kademe veya adım diye bir şey yok. Her demlemede tekrar doğru ayarı bulmak zorunda kalıyorsun. O ayar da genelde derece veya tur cinsinden veriliyor ama çok itibar etmemek lazım çünkü her değirmen farklı.
-Elde koku yapıyor,
Bu değirmeni kulananlar genelde ya değirmeni kumaşla kaplarlar ya da kılıf takarlar çünkü tek kişilik türk kahvesi öğütümlerinde bile elinizin teriyle metal etkileşime giriyor ve pis bir metal para kokusuyla gününüze devam ediyorsunuz. Kılıf kullanın veya kumaşla kaplayın.
-Sabit olması gereken değirmen mili gözle görülebilir şekilde yalpalıyor,
Bu yalpalama bize homojen olmayan öğütümler veriyor.
6- Sonuç, Kişisel Görüşler
Sözen el değirmeni Türk kahvesi için çok uygun bir değirmen ve başlangıç değirmenidir. Hazır almışken diğer yöntemleri de denemeye insanı yöneltir ama türk kahvesi dışında iyi bir fincanı bununla yakalamak çok da mümkün değildir. Yeni başlayan arkadaşları acaba sorun bende mi diye düşündürmeye zorlar. Bu hobiye yeni başlayanlar; su mu sertti, kahveyi mi kötü kavurmuşlar derken iyi bir fincana ulaşmayı engelleyen asıl sorunun değirmen olduğuna sonradan ulaşır. Yeni başlayanlar ve evde kahve öğütme işine girmek isteyenler için daha iyi bir değirmen (timemore, molent, comandante, kinu) almak için beklerken kullanabilecekleri ilk göz ağrısı olarak önerebilirim ama onlara türk kahvesi dışında iyi fincanlar demleyebilmeyi garanti edemiyorum.
