Kurulum
Gelelim en çetrefilli ve detayları konuşacağımız aşamaya… Anlaşılır olabilmesi için yarı demonte parçalara isim vererek ilerlemeyi doğru buluyorum.
Ahşap Ayak
Ahşap Ayaklar Bacak Tij’lerin oturduğu ve tüm makineyi taşıyan ahşap yapılarımız. Amacı net olarak belli ve tasarım değişikliklerine oldukça açık durumdadır. Benim makinedeki ayaklar 3 farklı parçadan oluşuyor; Paket Lastiği, 12cm boyunda 2x3 ve 5 cm boyunda 1x2 çıtalar. 2x3 olan çıtaların görevi eşit aralıklarla açılmış deliklere Tijlerin oturup makinenin dengede durabilmesidir. 1x2 olan çıtaların görevi ise tamamen dengeyi yardımcı olmaktır. Paket Lastiklerin görevi ise makineyi kaymaz hale getirmektir. İlk tasarımda 1x2 çıtalar ve lastikler yoktu fakat ocağa koyduğumda hareket ettiğini ve dengesizliğe sebep olduğunu görünce sisteme eklendiler. Montaj esnasında her bacağa 1 somun atıyoruz ki dengeye katkı sağlasın. İsteyen çıtayı delip öbür taraftan tifi çıkartıp çift taraflı somun atıp daha sağlam bir mekanizma kurabilir.
Ahşap Gövde
Ahşap Gövde parçaları matkap ile yapılacak en hassas işçiliğin olduğu kısım, kalın delmeler komple çıtayı kaybetmeye sebep olabilir. Üzerinde 3 farklı delik var, ikisi Bacak Tij’lerin geçeceği üçüncü de Omurga Tij’in geçeceği delikler. Omurga Tij’in geçeceği delik farklı eksen de bulunuyor ve sistemin tüm ağırlığını taşıyacağı için olabildiğince orta noktadan delinmeli yoksa çalışma esnasında ağırlığın etkisi ile kırılıp hassas parçaların da zarar görmesine sebep olabilir. Montaj esnasında alttan kelebek somun ile birlikte pul üstten düz somun kullanıyorum. Kelebek somun tercihi hızlı müdahale yeteneği sağlamasından kaynaklı, kavurmaya başlamadan önce istenirse kelebek somunlar ile tambur ısı kaynağına yaklaştırıp uzaklaştırılabilir. Kelebek somun alt taraftan gevşetildiğinde üstteki düz somun da boşa çıkıyor böylece uzaklaştırılmak istendiğinde gereksiz yere kelebek somun kullanılmamış oluyor.
Ahşap Köprü
Ahşap Köprü 4 parçadan oluşuyor ve bu da makinenin dengesi ve taşıma kolaylığı için çok değerli bir ara ürün. İlk tasarımda bulunmuyordu fakat ciddi bir dengesizlik olduğunu fark edince böyle bir çözüm buldum ve estetik de göründüğünü düşünüyorum. Montaj esnasında alttan düz somun üstten kelebek somun kullanıyorum, demonte esnasında kolaylık sağlıyor, tamamen düz somun da kullanılabilir. Bu ara ürünnün montajı dengeyi en iyi test edeceğimiz safhadır. Bacak Tijler diğer ahşap parçalardan geçmiş ve belli bir form kazanmış durumda, ek olarak omurga tij ve tambur da yerleşmiş durumda, bu esnada çıtalarda kasma olmayacak pozisyonda ve tamamen dengeli şekilde somunlar ile sağlam bir şekilde sıkılması gerekiyor.
Bacak Tij
Bacak Tijler benim makinede 28 cm boyutunda ve bunun hiçbir bağlayıcılığı yok. İstediğiniz ölçüde kesebilirsiniz, tek tavsiyem iki ucunun da çok düzgün olması, somun giriş çıkışında sorun yaşanmaması çok önemli. Montaj esnasında neler yapıldığı ahşap parçalarda anlatıldı.
Omurga Tij
Omurga Tij tek parça gibi görünse de çok kritik ve tasarım esnasında çok hata yapmaya sebep olan bir ara ürün. Benim makinede 42 cm boyunda ocaklar için ideal boyut tabi ki siz dilediğiniz ölçüde yapabilirsiniz. Montaj esnasında en çok sorunun yaşandığı kısım burası çünkü mekanizma tijlerin vida adımı kadar her turda yürümeye çalışıyor bunu engellemek için de Ahşap Gövde’ye somun atarken boşluk bırakıyoruz(zaten somunları tam sıktığımızda Omurga Tij dönemez). Ve en önemli noktalardan biri buralara tek somun atmak yetmiyor çünkü dönme hareketi ile somunlar ahşap gövde parçalarına yapışıp beraber ilerliyorlar ve sistem kitlenene kadar devam ediyor ve kitlendiğinde kriz patlıyor(kavurma esnasında olduğunda kafayı yiyorsunuz) bu sebeple kontra yapılmış çift somun atmak gerekiyor, bu somunların basit bir güç ile tijde yürümesini engelliyor. Muhtemelen çok karışık geldi izninizle fotoğraf ile açıklayayım.
Tambur
Cam parça Aygaz bayilerinden bulunabiliyor, ismen Lüküs camı diye geçiyor. Buna tam uygun şekilde üretilmiş olan paslanmaz küllükler her japon pazarında bulunabiliyor ben tanesini 3-4 Tl gibi bir tutara almıştım. 11 cm çapındaki cam tambur 12 cm çapındaki küllük ile harika eşleşiyor. Bu makinedeki en zor işçiliğim küllüklerin delinmesinde oldu, paslanmaz çelik ve et kalınlığı az değil tabi matkap ucu da biraz kördü, haliyle uzun sürdü ama bir şekilde delinmiş oldu. Bu delikler hava akımı/duman çıkışı ve kabuk atılması için çok faydalı oluyor. Montaj esnasında bir tarafı seçip kahveleri koyacağımız kısmı netleştiriyoruz çünkü o taraftaki somunlar olabildiğince esnek hareket edebilmeli, bu sebeple kelebek somun kullanıyoruz fakat diğer taraf makinenin sabit kalması gereken kısmı orayı kontra yapılmış çift somunlarla sabitliyoruz çünkü hiç oynamayacak. Tamburun içerisinde benim kalemlikten kesip çıkarttığım ama kalın delikli eleklerle revize etmeyi düşündüğüm pervaneler mevcut bunları da kıvırarak tije tutturuyoruz ve somun ile sıkıp sabitliyoruz. Bu pervaneler çekirdeklerin kavrum esnasında sabit kalmayıp sürekli hareket etmesini sağlıyor.
Not: Kontra yapmak somunları iki pense ile ters sıkıp birbirine kilitlemek, pense olmadan o iki somun tekrar açılmamış oluyor.
Motor
Motor 3V-9V arası çalışıyor ve Max. 250 RPM(60 Saniyede 250 Tur) ve bu motordaki dönüş hareketini yanında gelen tekerlek ile aktarıyoruz. M10 somunlardan birini güzelce ısıtıp tekerleğin tam merkezine hafifçe kontrollü şekilde bastırarak yerleştiriyoruz, ne kadar merkezi koyarsak dönüş esnasında yalpalama o kadar az olur. Eğer el yeteneğiniz ve parça bilginiz varsa başka motorları kullanıp aktarım kolu yaparak M10 tije dönüş hareketini aktarabilirsiniz. Benim kullandığım somunu ısıtıp plastik tekerleğe entegre etme fikri en pratik ve az bilgi ile yapılabilecek olan gibi geliyor.
Elektronik Devre
Bendeki güç kaynağı elimde olan bir parça tekrar para harcamak istemediğim için adaptör almadım bunu kullanıyorum. Elinizde 6V-9V arası bir adaptör yada güç kaynağı varsa kullanabilirsiniz eğer bulamadıysanız 6V’luk bir adaptör almak en ucuz ve kolay yol. 6V Motor ve PWM’in kesiştikleri ve bizim için yeterli olan en minimum değer. Eğer ben güç kaynağı ile uğraşmiyim pille yaparım devreyi diyorsanız 2 adet 2li Pil yatağı alıp, seri bağladığınızda 4 pil takarak 6V değerini yakalamış ve sistemi çalıştırabilmiş oluyorsunuz. Her iki şekilde de sistemi denedim çalışıyor, kritik nokta 6V’u yakalamak. (Şunu belirtmeliyim ki pilli sistemde çok paranoyak oldum, acaba pil biter mi? Ne kadar dayanır? Ya 1-2 kavrum yaptıktan sonra tam kavrum esnasında biterse naparım? diyerek kendimi yoracağıma direk prizden beslenecek bir sistemi tercih ederim.) Bağlantı olarak da ana beyin PWM devresi, güç kaynağı ve motorun kablolarını bağlıyoruz, pot ile de hız ayarı yapıyoruz.
Dezavantajlar/Geliştirilmesi Gerekenler üzerine:
- Çekirdeklerin tambura girişi oldukça zorlayıcı bir süreç, %60 ihitmalle tambura dökerken kenardan kaçıp yere düşenler oluyor. Tambura yapılması gereken ön ısıtmanın ardında çekirdek eklenmesi gerekiyor, bunu yapabilmek için ısı geçirmeyen eldivenler lazım. Benim planladığım çözüm ise küllüklerden birinin deliğini büyütmek ve orayı elek gibi bir metal parça ile açılır kapanır hale getirmek.
- Motoru şu aşamada elimle tutuyorum ve bu biraz sinir bozucu ben tamamen otomatik olsun istiyorum. Motoru bıraktığımda kabloların dayanımı kadar motor dönmeye devam ediyor ama bu yıpranmayı izlemeye gerek olmadığını düşünüyorum. Bunun çözümü motoru ve devreleri bir arada tutacak ayrı bir gövde tasarımı yapmak gibi geliyor.
- Tambura giren hava akışını yönetebilmek için basit bir fan eklemeyi planlıyorum. Ne kadar etkili olacağını bilmiyorum ama bir çok kavurma makinesinde mevcut. Başlangıçta Ahşap Gövdeden tambura doğru hava üfleyen basit bir laptop fanı iş görebilir.
Lütfen tavsiyeleriniz paylaşın ve geliştirilmesine yardımcı olun. Revizyonlar yaptıkça konuyu güncelleyeceğim. Umarım içinizden birileri bu makinenin aynısını yada bundan ilham alarak daha başarılı makineleri yapar. Ben Yeşil çekirdek alımları yaptığımız whatsapp grubumuzdan paylaşılan tasarımlardan derleyip toparlayıp bunu yaptım ve geliştirmeye de çalışıyorum. Gruptakilere de katkılarından dolayı çok teşekkür ediyorum.